×

Zasiłek opiekuńczy na dziecko – jak go uzyskać?

Nie pracujesz, bo musisz opiekować się niepełnosprawnym dzieckiem albo zdrowym, które ma mniej niż 8 lat? Albo właśnie Twój maluch się rozchorował i nikt z pozostałych członków rodziny nie może się nim zająć? Pamiętaj, że w takich sytuacjach przysługuje Ci zasiłek opiekuńczy na dziecko. Dowiedz się, jak uzyskać takie świadczenie, jaka jest jego wysokość oraz ile dni zasiłku Ci przysługuje?

Kto może dostać zasiłek opiekuńczy na dziecko?

Możesz skorzystać z zasiłku opiekuńczego, jeśli jesteś zwolniona od wykonywania pracy, aby opiekować się dzieckiem. Musisz jednak spełniać poniższe warunki:

1. Jesteś matką

(również adopcyjną bądź zastępczą, opiekunem prawnym albo wychowujesz oraz utrzymujesz dziecko, które nie jest Twoje, lecz np. Twojego małżonka)
i nie możesz pracować, bo opiekujesz się:

– zdrowym dzieckiem, które ma mniej niż 8 lat,

– dzieckiem niepełnosprawnym, które ma mniej niż 18 lat,

– chorym dzieckiem.

2. Masz ubezpieczenie chorobowe

i jesteś:
pracownikiem (masz umowę o pracę),

zleceniobiorcą (masz umowę agencyjną, umowę zlecenie lub inną umowę o świadczenie usług, także jeśli pracujesz na podstawie umowy uaktywniającej jako niania) albo współpracujesz z taką osobą,

wykonujesz pracę nakładczą na podstawie umowy nakładczej (czyli pracujesz w domu i np. składasz długopisy, szyjesz, tworzysz biżuterię itp.),

prowadzisz działalność pozarolniczą albo współpracujesz z taką osobą,

– jesteś członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,

– albo osobą duchowną.

***************************************************************************************

Umowa uaktywniająca

To pisemna umowa zawierana między rodzicami (albo rodzicem samotnie wychowującym) a nianią, która opiekuje się dzieckiem w wieku:

– od ukończenia 20 tygodnia życia do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 3 lata,

– do 4 lat, jeśli niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym.
***************************************************************************************

Prawo do zasiłku przysługuje zarówno Tobie, jak i ojcu dziecka. Jednak świadczenie dostanie tylko jedno z Was — ten rodzin, który złoży wniosek.

Brak prawa do zasiłku opiekuńczego na dziecko

Nie dostaniesz zasiłku, jeśli inni członkowie rodziny, z którymi mieszkasz (m.in. małżonek, rodzice, teściowie, rodzeństwo bądź potomstwo, które ma ponad 14 lat), mogą opiekować się chorym dzieckiem.

Zasada ta nie obowiązuje w sytuacji, kiedy ma ono mniej niż 2 lata!

Członkiem rodziny, który może zapewnić opiekę, nie jest osoba, która:

– jest całkowicie niezdolna do pracy,

– jest chora,

– nie jest sprawna fizycznie lub psychicznie za względu na swój wiek,

– prowadzi gospodarstwo rolne,

– jest pracownikiem, który odpoczywa po pracy na nocnej zmianie,

– prowadzi działalność,

– nie jest zobowiązana do opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jeśli odmawia sprawowania opieki.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje Ci za okres, w którym:

– masz prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,

– korzystasz z urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego,

– jesteś tymczasowo aresztowana lub odbywasz karę pozbawienia wolności,

– oraz za okres objęty zwolnieniem lekarskim, w czasie którego pracowałaś lub wykorzystywałaś je niezgodnie z jego celem, co stwierdzono podczas kontroli.

W jakich sytuacjach możesz dostać zasiłek opiekuńczy na dziecko?

a) gdy musisz zostać w domu z dzieckiem, które ma mniej niż 8 lat, ponieważ:

– niespodziewanie zamknięto żłobek, klub dziecięcy, przedszkole albo szkołę, do której uczęszcza Twoje dziecko (tzn. jeśli zostałaś o tym zawiadomiona w terminie krótszym niż 7 dni przed ich zamknięciem, np. z powodu awarii),

– inspektor sanitarny ze względu na podejrzenie, że dziecko jest nosicielem choroby zakaźnej, wydał decyzję o jego izolacji,

– zachorowała niania, która podpisała umowę uaktywniającą albo inny opiekun dziecka,

– małżonek lub rodzic dziecka, który do tej pory się nim zajmował, jest chory i/lub przebywa w szpitalu,

– matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem.

b) gdy musisz zostać w domu z dzieckiem niepełnosprawnym, które ma mniej niż 18 lat, ponieważ:

– Twój mąż lub rodzic dziecka, który do tej pory zajmował się nim, zachorował lub jest w szpitalu,

– matka z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem.

***************************************************************************************

Dziecko niepełnosprawne, to dziecko, które ma orzeczenie:

a) o znacznym stopniu niepełnosprawności

albo

b) o niepełnosprawności łącznie z poniższymi wskazaniami:

– konieczności stałej lub długotrwałej opieki bądź pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji,

– konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w jego leczeniu, rehabilitacji i edukacji.
***************************************************************************************

Jakie dokumenty trzeba przygotować, aby dostać zasiłek opiekuńczy na zdrowe bądź niepełnosprawne dziecko?

1. wniosek o zasiłek opiekuńczy (Z-15A);

2. dokument, który potwierdzi konieczność opieki nad dzieckiem:
– oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat na formularzu ZAS-36 lub samodzielnie napisane oświadczenie, w którym wyjaśnisz, dlaczego zostajesz w domu z dzieckiem (m.in. niespodziewane zamknięcie placówki, do której chodzi Twoje dziecko),

– decyzję inspektora sanitarnego o konieczności izolacji dziecka,

– zwolnienie lekarskie na zwykłym druku (lub wydruk e-ZLA) wystawione osobie, która na stałe opiekuje się dzieckiem (jeśli jest chora, leczy się w szpitalu albo z powodu porodu nie może opiekować się dzieckiem),

– dokument, który potwierdza niepełnosprawność dziecka (jeśli opiekujesz się dzieckiem, które ma mniej niż 18 lat),

3. zaświadczenie płatnika składek:
– (Z-3), jeśli jesteś pracownikiem,
– (Z-3b), jeśli: masz pozarolniczą działalność albo współpracujesz z osobą, która ma pozarolniczą działalność, albo jesteś osobą duchowną,
– (Z-3a) w pozostałych przypadkach,

4. dokument tożsamości (dowód osobisty albo paszport, jeśli składasz dokumenty osobiście w jednostce ZUS).

Zasiłek opiekuńczy na chore dziecko – jakie dokumenty trzeba przygotować?

1. wniosek o zasiłek opiekuńczy (Z-15A),

2. zwolnienie lekarskie:

– wydruk zwolnienia elektronicznego (e-ZLA), jeśli Twój płatnik składek nie ma profilu na Platformie Usług Elektronicznych ZUS,

– zaświadczenie lekarskie wystawione na wydruku z systemu w trybie alternatywnym (np. gdy lekarz nie ma połączenia z internetem),

3. zaświadczenie płatnika składek:
– (Z-3), jeśli jesteś pracownikiem,
– (Z-3b), jeśli: masz pozarolniczą działalność albo współpracujesz z osobą, która ma pozarolniczą działalność, albo jesteś osobą duchowną,
– (Z-3a) w pozostałych przypadkach,

4. dokument tożsamości (dowód osobisty albo paszport, jeśli składasz dokumenty osobiście w jednostce ZUS).

5. dokument potwierdzający ewentualną niepełnosprawność dziecka (jeśli ma ono więcej niż 14 lat).

Jeśli opiekujesz się dzieckiem podczas pobytu za granicą

Zamiast zaświadczenia od polskiego lekarza dostaniesz zaświadczenie, które wystawi zagraniczny lekarz.

Dane, które muszą być w zaświadczeniu:
– nazwa zakładu leczniczego oraz imię i nazwisko lekarza,
– data wystawienia zaświadczenia oraz podpis lekarza,
– data początkowa i końcowa okresu, w którym będziesz opiekować się dzieckiem.

Czy zaświadczenie trzeba przetłumaczyć na język polski?
>>NIE, jeśli zostało wystawione w państwie członkowskim UE, EFTA albo w państwie, które podpisało z Polską umowę w zakresie zabezpieczenia społecznego;

>>TAK, jeśli zostało wystawione w pozostałych państwach (tłumaczenie przysięgłe nie jest wymagane).

Zasiłek opiekuńczy: druk

Bez względu na to, czy ubiegasz się o wypłatę zasiłku opiekuńczego z powodu sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem do 8 lat, chorym czy niepełnosprawnym do 18 lat, obowiązuje jeden rodzaj wniosku Z-15A.

Kiedy i gdzie złożyć wniosek o przyznanie zasiłku opiekuńczego?

Od razu — jeśli masz już wszystkie wymagane dokumenty.

Możesz też złożyć wniosek o zasiłek za okres, który już minął. Zrób to do 6 miesięcy od ostatniego dnia, za który można było dostać zasiłek (czyli ostatni dzień, w którym opiekowałaś się dzieckiem).

Jeśli z jakichś powodów nie możesz złożyć wniosku w tym terminie (tj. choroba lub pobyt w szpitalu), możesz to zrobić w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym przestały one istnieć.

Gdzie należy złożyć wniosek z kompletem wymaganych dokumentów?

a) u płatnika składek (jeśli płatnik zatrudnia powyżej 20 osób),

b) u płatnika składek albo w jednostce ZUS odpowiedniej dla siedziby płatnika składek (jeśli zatrudnia do 20 osób),

c) w jednostce ZUS odpowiedniej dla siedziby płatnika składek (jeśli prowadzisz działalność pozarolniczą, współpracujesz z taką osobą albo jesteś osobą duchowną).

Wniosek możesz złożyć osobiście, przez pełnomocnika, wysłać pocztą albo przesłać elektronicznie przez PUE ZUS (jeśli świadczenie będzie wypłacane przez ZUS).

Zasiłek opiekuńczy: ile dni Ci przysługuje?

Świadczenie przysługuje Ci nie dłużej niż przez:

– 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opiekujesz się zdrowym dzieckiem do lat 8 lub chorym dzieckiem do lat 14, w tym także dzieckiem niepełnosprawnym w tym wieku,

– 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opiekujesz się dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny,

– 30 dni w roku kalendarzowym, jeśli opiekujesz się dzieckiem niepełnosprawnym (w wieku od 8 do 18 lat) albo chorym dzieckiem niepełnosprawnym (w wieku od 14 do 18 lat).

Łączna liczba dni, którą możesz wykorzystać na wszystkie zasiłki opiekuńcze w roku kalendarzowym, to 60. Liczba dni nie zmienia się — niezależnie od tego, ile masz dzieci pod opieką. W dodatku jest do wykorzystania wspólnie dla ojca i matki.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy na dziecko

Ubezpieczony ojciec dziecka albo inna osoba z rodziny może dostać dodatkowy zasiłek opiekuńczy (gdy musi przerwać zatrudnienie lub inną działalność zarobkową, aby zaopiekować się dzieckiem), jeśli jako matka dziecka dostajesz zasiłek macierzyński i po porodzie:

– wymagasz opieki szpitalnej (przebywasz w szpitalu lub innej placówce leczniczej i nie możesz osobiście opiekować się dzieckiem),

– masz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym i stan zdrowia uniemożliwia Ci sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem,

– porzuciłaś dziecko…

Taki zasiłek nie sumuje się z pozostałymi zasiłkami i nie jest związany z rokiem kalendarzowym. Ojciec dziecka (albo inna osoba z rodziny) może dostać taki zasiłek do 56 dni kalendarzowych, nie dłużej niż do dnia, w którym dziecko ukończy 8 tydzień życia.

Zasiłek opiekuńczy: wysokość świadczenia i podstawa jego wymiaru

Zasiłek opiekuńczy na dziecko wypłacany jest w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku (ZUS albo płatnik składek wyliczy wysokość świadczenia dla Ciebie).

Podstawa wymiaru zasiłku, jeśli:

a) jesteś pracownikiem — to Twoje przeciętne miesięczne wynagrodzenie (brutto) z ostatnich 12 miesięcy przed miesiącem, w którym opiekujesz się dzieckiem (od tej kwoty trzeba jeszcze odjąć składki na ubezpieczenia społeczne w tej części, którą opłacasz);

b) nie jesteś pracownikiem — to Twój przeciętny miesięczny przychód z ostatnich 12 miesięcy przed miesiącem, w którym powstała niezdolność do pracy/opiekujesz się chorym dzieckiem (tę kwotę trzeba jeszcze pomniejszyć o 13,71%);

c) masz ubezpieczenie chorobowe krócej niż 12 miesięcy — wtedy podstawę wymiaru zasiłku wylicza się na podstawie pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia przed miesiącem, w którym powstała niezdolność do pracy/opiekujesz się chorym dzieckiem.

Uwaga! Jeżeli prowadzisz działalność pozarolniczą lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś osobą duchowną, dotyczą Cię inne szczególne zasady.

Zasiłek opiekuńczy: kto wypłaca?

Zasiłek ten jest jednym ze świadczeń wypłacanych z ubezpieczenia chorobowego. W całości finansowany jest z funduszu ubezpieczeń społecznych, nawet gdy wypłaca go pracodawca.

Zasiłek opiekuńczy dostaniesz do 30 dni kalendarzowych od złożenia wszystkich dokumentów.

Jeśli nie będziesz zgadzać się z decyzją ZUS, możesz odwołać się od niej w ciągu miesiąca do rejonowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję).

15 zdjęć ukazujących różnice w opiece nad dzieckiem. Zobacz, jak robią to mamusie a jak ojcowie

Uzyskaj zasiłek opiekuńczy 2019 na opiekę nad zdrowym bądź chorym dzieckiem! Jeśli spełniasz wymagania, złóż wniosek i skorzystaj ze świadczeń, które Ci się należą. Pamiętaj, że jest to usługa nieodpłatna

Monika

Gdy zostałam mamą, spełniło się jedno z moich największych marzeń.

Jednak początki macierzyństwa były dla mnie trudne, dlatego doskonale wiem, jak ważne jest wsparcie i konkretna pomoc na początku tej wyjątkowej drogi.

Chciałabym dostarczać Ci rzetelne informacje na temat ciąży, rozwoju niemowląt i dzieci. Pokazywać zabawne zdjęcia, przytaczać wzruszające historie. Razem z Tobą tworzyć serwis MegaMamy, bo właśnie takie jesteśmy...

[M]łode, przynajmniej duchem.
[E]lokwentne, gdy się wyśpimy.
[G]odne podziwu i wyjątkowe.
[A]trakcyjne, zwłaszcza dla swych dzieci.

Po prostu MEGA! ?

Może Cię zainteresować